مقدمه

کف در آتش نشانی اهمیت ویژه ای دارد ، چون در حریقهای گسترده مشتقات نفتی فقط از این ماده باید استفاده نمود زیرا وزن مخصوص کف از اکثر مایعات قابل اشتعال کمتر است و در نتیجه سبکتر و مانند یک پتو روی مواد نفتی را می پوشاند . البته در حریقهای کوچک می توان از خاموش کننده دستی پودری یا دی اکسید کربن نیز استفاده نمود ولی باید توجه داشت که در اینگونه موارد هیچگاه نباید از آب استفاده کرد ، زیرا آب نه تنها اینگونه آتش سوزیها را خاموش نمی کند ، بلکه به گسترش آن نیز کمک می کند.     

کف چیست  ؟

کف ماده ای است که برای خاموش کردن حریقهای ناشی از مایعات قابل اشتعال ( آتش سوزی های گروه دوم) مانند : نفت  ، بنزین، گازوئیل و ... بکار می رود . 

                           

اعمال کف بر روی آتش

مقداری از حرارت آتش را می گیرد .

شعله را از مواد سوختنی جدا می کند

از رسیدن اکسیژن به حریق جلوگیری می کند .

از برخاستن بخارات قابل اشتعال جلوگیری می کند.

در محیط بسته هوا را رقیق می کند .

 

انواع تقسیم بندی کف

از نظر مواد تشکیل دهنده

از نظر تشکیل مثلث کف

از نظر انبساط حجمی

 

کف از نظر مواد تشکیل دهنده

الف) کف پروتئینی         

        این نوع کف از ضایعات کشتارگاهی از قبیل خون ، شاخ سم با مقداری مواد تثبیت کننده تحت فشار و حرارت مناسب تولید میشود . به این نوع کف اصطلاحاً کف سنگین می گویند.         

     

ب) کف غیر پروتئینی

 این نوع کف همانطورکه ازنامش پیداست از مواد غیر پروتئینی ومصنوعی تولیدمی شودکه اصطلاحاًبه آن کف سبک می گویند .

 

کف از نظر تشکیل مثلث کف

برای ایجاد حباب کف به سه عامل نیاز داریم :          

1) آب       2) کف مایع       3) هوا      

           

از نظر تشکیل مثلث کف بر دو نوع است :

الف ) کف مکانیکی  ب)کف شیمیایی                                

 

کف مکانیکی

آب از منبع آب و کف از منبع کف جریان پیدا کرده و در بین راه با یکدیگر مخلوط میشوند ، سپس به سر لوله کفساز رفته و در آنجا با جذب هوا تولید حباب کف می نمایند که پس از خارج شدن از سر لوله مثلث کف کامل میشود .                                      

چون در این روش واکنش شیمیایی دخالت نداشته و کلیه اعمال مکانیکی صورت گرفته ، تشکیل این نوع حباب کف را مکانیکی گویند .  

                               

کف شیمیایی

این نوع کف معمولاً در خاموش کننده های دستی که ظرفیت آنها معمولاً دو گالنی است مورد استفاده قرار می گیرد . بدینصورت که دو استوانه در داخل یکدیگر قرار دارند ، در استوانه کوچکتر ( داخلی ) محلول سولفات آلومینیوم و در استوانه بزرگتر ( خارجی ) محلول بیکربنات سدیم قرار دارد که با باز کردن دریچه های استوانه داخلی و واژگون کردن خاموش کننده دو محلول با یکدیگر ترکیب شده و تولید کف می نمایند . چون در این نوع خاموش کننده ، مواد با هم ترکیب شیمیایی میشوند به این نوع کف شیمیایی گویند .             

                        

کف از نظر انبساط حجمی

 

انبساط حجمی : آب از منبع آب و کف به جریان آمد و با یکدیگر مخلوط می شوند وپس از اختلاط به سرلوله کفساز رفته و در آنجا با جذب هوا بصورت حباب در می آیند در نتیجه این عمل به حجم کف افزوده می شود که این افزایش حجم انبساط حجمی گویند که بسته به نسبت این افزایش حجم ، کفه را به سه دسته کم توسعه ، میان توسعه و پرتوسعه تقسیم می کنند .      

                     

جدول انبساط حجمی کفها

درصد کف  :  میزان اختلاط مایع کف با آب را درصد کف گویند . یعنی وقتی گفته می شود کف 3% باید 3 لیتر مایع کف را با 97 لیتر آب مخلوط کرد .

 

سر لوله کف ساز  : هر سر لوله ای که محلی برای مکش هوا داشته باشد ، سر لوله کف ساز نامیده می شود .     

                                       

انواع سر لوله کف ساز :

تمامی سرلوله های کف ساز را می توان به دو گروه تقسیم کرد :        

1- سر لوله کفساز کف کم توسعه ( سنگین )    در قطر کم و طول زیاد

2- سرلوله کفساز کف پر توسعه ( سبک )  در قطر زیاد و طول کم   

بر روی لوله های کفساز چند مشخصه قید شده است از قبیل

بازدهی سر لوله و فشار مناسب .                                  

بازدهی سر لوله : میزان آبی که از یک سر لوله در مدت یک دقیقه خارج می شود که هر سر لوله کفساز دارای یک فشار معینی است . یعنی با فشار معین بازدهی مطلوب دارد .            

                       

تفاوت میان کف کم توسعه و پر توسعه

1- کفهای کم توسعه قابل پرتاب هستند ولی کفهای پر توسعه غیر قابل پرتابند .                                                                                                                  

2- کفهای کم توسعه برای پوشاندن سطح و کفهای  پر توسعه برای پر کردن حجم استفاده میشوند .                                                                       

3- کف کم توسعه معمولاً در ماشینهای آتش نشانی و کف پر توسعه معمولاً بصورت یدک و داخل بشکه به محل حمل میشود . ( البته بستگی به مقدار استفاده از هر کدام از این کفها دارد . )    

                                                           

اینداکتور ( کف ساز ) 

اینداکتور دستگاهی است برای مخلوط کردن متناسب مایع کف و آب و سه نوع است :                                         

1- اینداکتور جوار پمپی                                                           

2- اینداکتور بین مسیر                                                             

 3- اینداکتور جوار سر لوله           

                                         

اینداکتور جوار پمپی 

این نوع اینداکتور همانطور که از نامش پیداست در کنار پمپ در ماشینهای آتش نشانی تعبیه شده و طرز کار آن به این صورت است که ابتدا پمپ درگیر و شیر آب را باز می کنیم و سپس شیر کف را باز می کنیم و با عبور آب و ایجاد خلاء مایع کف مکیده شده و با آب مخلوط شده و به سر لوله کفساز می رود .

 

بر روی اینداکتور یک درجه نصب است که روی آن جدولی قرار دارد که برای کف رسانی صحیح، دانستن آن لازم است این جدول دو ردیف اعداد دارد ، ردیف بالا ، برای کف 5/2درصد و ردیف پایین مخصوص کف 5 درصد است و شماره های مقابل آن بازدهی سر لوله است بدین معنی که عدد 2 نشاندهنده سر لوله 200 ليتري و عدد 4 نشاندهنده سر لوله 400 متري است .

 

اینداکتور بین مسیر  

استفاده مناسب از این اینداکتور نیز از نامش پیداست مشخصات این نوع اینداکتور ها بجز ظرفیتشان یکی است .                      

ظرفیت اینداکتورهای بین مسیر بطور برجسته روی بدنه آنها نوشته شده است .     

                                                     

طرز کار اینداکتور بین مسیر   

آب از کوپلینگ ورودی با فشار مناسب داخل لوله اصلی شده و در لوله مکش ایجاد خلاء می نماید خلاء ایجاد شده باعث مکیده شدن مایع کف از داخل منبع کف و مخلوط شدن آن با آب می گردد و سپس مخلوط آب و کف از کوبلینگ خروجی خارج می گردد ، مسیر عبور آب با فلش برجسته بر روی بدنه اینداکتور مشخص است .             

آب از منبع آب با یک رشته لوله به موتور پمپ می شود ( اگر منبع تحت فشار باشد به پمپ نیاز نیست )  .                                                

از پمپ یک رشته لوله به اینداکتور و از خروجی اینداکتور یک رشته لوله به سر لوله کفساز وصل می شود باید دقت شود که لوله ها از یک نوع باشند . لوله مکش به کوبلینگ مکش اینداکتور وصل می شود سر دیگر آن در داخل منابع کف قرار داده می شود و پمپ به کار انداخته می شود و فشار باید متناسب با سر لوله تنظیم شود ، و درجه اینداکتور با توجه به درصد کف مصرفی تنظیم می شود .      

با عبور آب از داخل اینداکتور ایجاد خلاء در لوله مکش ، کف بداخل اینداکتور مکیده می شود و پس از مخلوط شدن با آب به سر لوله کفساز رفته و در آنجا با جذب هوا تشکیل حباب کف می نماید . 

                                                

اینداکتور جوار سر لوله    

این اینداکتور در کنار سر لوله کفساز جاسازی شده و طرز کار آن نیز مانند دو نوع دیگر بر پایه خلاء و مکش می باشد و نمونه آن را در توربکس و توپ کف و... می توان مشاهده کرد.                 

                   

نکات مهم در کف رسانی     

1- بنا به عللی که ذکر شد از سر لوله کفساز ابتدا آب بیرون آمده و پس از چند لحظه کف ، وچون آب برای حریق مایعات قابل اشتعال خطرناک است باید توجه داشت که در اینگونه حریقها ابتدا سر لوله را بطرفی غیر از حریق گرفته تا آب از آن خارج شده و پس از خروج کف از آن آنرا بطرف حریق برگرداند .                            

2- پس از هر عملیات کف رسانی باید کل مسیر و وسائل شسته شوند و آن بدین ترتیب است که سر لوله را بطرفی غیر از حریق گرفته و تزریق کف را قطع می کنیم و ( در اینداکتور بین مسیر و جوار سر لوله ) لوله مکش را داخل ظرف آب قرار می دهیم تا بجای مایع کف ، آب مکش نماید تا داخل اینداکتور نیز شسته شود .

در اینداکتور جوار پمپی شیر کف را بسته و اجازه می دهیم فقط آب برای مدتی در لوله ها آب برای مدتی در لوله ها جریان داشته باشد تا مسیر کاملاً شسته شود سپس لوله کف ( از منبع تا اینداکتور ) را نیز می شوئیم .                                                                        

اهمیت اینکار به این علت است که چون کف ماده ای چسبناک می باشد اگر مسیر بعد از عملیات شسته نشود ، لوله ها از داخل به هم می چسبند و داخل اینداکتور نیز گرفتگی ایجاد می شود وسائل برای عملیات بعدی کارائی لازم را نخواهد داشت .                                 

3- باید حتی الامکان برای کف رسانی از آب خالص و پاک استفاده   شود . استفاده از آبهای کثیف باعث عدم تولید کف مناسب می گردد .

 

توربکس

كاربرد توربكس : 1- براي تخليه دود   2- برايساختن كف پر توسعه

 

روش ساختن کف پر توسعه توربکس      

1- دستگاه را در محل مناسب قرار داده بطوریکه توری نایلونی آن به سمت محل حریق باشد .                                                         

2- توسط یک رشته شیلنگ خروجی یکی از شیرهای پمپ را به ورودی دستگاه توربکس وصل می کنیم .                                 

3- کوبلینگ خروجی دستگاه را به یک سر شیلنگ دیگری و سر دیگر شیلنگ را در کف خیابان یا جوی قرار می دهیم .                        

4- ظرف کف سبک را در مجاورت لوله مکش مایع کف قرار می دهیم و سر لوله مکش مایع کف را داخل ظرف می گذاریم .                  

5- اگر فاصله دستگاه تا محل حریق زیاد باشد کانال پلاستیکی را در مقابل دستگاه در قسمتی که توری نایلونی قرار دارد نصب کرده و سر دیگر آنرا در محل حریق قرار می دهیم

6- پمپ خودرو را درگیر نموده و با فشار پمپ آب را به ورودی دستگاه هدایت می کنیم .                                                        

7- به محض ورود آب به قسمت توربین دستگاه پروانه به چرخش در می آید .                                                                               

8- با شیری که در قسمت بالای دستگاه قرار دارد مقدار سرعت پروانه ( انبساط ) را تنظیم می کنیم .                                        

9- شیرهای طرفین دستگاه را باز نموده تا محلول کف توسط چهار نازل به طرف توری نایلونی پاشیده شود .                                

10- در موقع چرخش پروانه هوا به داخل محلول کف تزریق شده و کف پرتوسعه در قسمت جلوی دستگاه ساخته و به محل حریق هدایت می شود .                                                                   

عوامل تخریب مایع کف : 1- نور   2- اكسيژن    3- موجودات ريز ذره بيني

نظرات شما عزیزان:

برچسب‌ها: انواع سرلوله کفساز, انواع کف, طریقه ی عملیات با کف آتش نشانی, آتش نشانی, کف, کف سازها, درصد کف, انواع اینداکتور,